Georgina Verbaan en Anousha Nzume zaten vorige week bij De Wereld Draait Door over de T-shirt campagne ‘Zwarte Piet is Racisme’. Tegenover hen Thomas van Elst, oprichter van ‘Nederland is Mijn Vaderland’ en PVV-sympathisant, en AD-hoofdredacteur Hans Nijenhuis. Van Elst en Nijenhuis verweten de campagne dat de slogan ‘Zwarte Piet is Racisme’ te hard was. ‘Zo worden allemaal mensen als racist weggezet.’
door Zaïre Krieger
Waarom maken mensen zich meer druk over uitgemaakt te worden voor racist, dan over het daadwerkelijke racisme zelf? Racisme is iemand negatief beoordelen op zijn ras, racisme is niet ‘iemand anders voor racist uitmaken’. Mensen die het verschil niet zien hebben duidelijk zelf nooit racisme aan den lijve ondervonden. Eigenlijk gaat het ‘niet voor racist uitgemaakt willen worden’ meer om het behouden van volgers/stemmers/publiek- de beschuldiging zou zo maar mensen weg kunnen jagen- (Maak je daar by the way maar niet druk over, Giel Beelen is ook gewoon weer aan het werk), dan om daadwerkelijk racisme bestrijden. Want diezelfde mensen die zich zo druk maken over als racist gezien worden, houden bij het zien van daadwerkelijk racisme hun mond.
Daarnaast is wie er racist is en wie niet compleet irrelevant voor de ‘discussie’ rondom Zwarte Piet. Newsflash: het kan de tegenstanders van Zwarte Piet geen zak schelen wie er een racist is, zo lang ze niets racistisch doen. De daadwerkelijke uitingen van een persoon zijn belangrijker dan dat stempel.
“Waarom maken mensen zich meer druk over uitgemaakt te worden voor racist, dan over racisme zelf?”
‘JA mAar IK BEn GeEEEn RacIIISttt’. Oké. Helemaal top. Daar gaat het alleen helemaal niet om. Het fenomeen Zwarte Piet is racisme. Er wordt gedemonstreerd tegen dat fenomeen, niet tegen mensen, niet tegen kinderen, maar tegen dat racistische karikatuur. De shirtjes zeggen ‘Zwarte Piet is Racisme’, niet ‘Zwarte Pieten zijn racisten’, of ‘Alle witte mensen die ooit van Zwarte Piet genoten hebben in hun leven en geen zwarte vrienden hebben en PVV stemmen zijn racisten.’ Als jij je al aangevallen voelt door een shirtje dat helemaal niet over personen gaat, moet je je voorstellen hoe zwarte mensen zich tijdens Sinterklaas voelen als een zwart-geschminkt iemand een leuk Surinaams accentje nadoet.
We weten tot nu toe eigenlijk niet hoe de twee mannen aan tafel zich over Zwarte Piet voelen, wat voor versie zij zelf willen; en dat komt omdat er tegenwoordig geen argumenten voor Zwarte Piet meer zijn. Het is eigenlijk geen discussie meer: ieder weldenkend mens ziet ook wel dat die oorringen, kroespruik en dikke lippen geen zak uitmaken voor de kinderen. En als er geen argumenten meer zijn, dan verdraaien we de discussie; ‘de toon is te drammerig’, of ‘ja, maar het moet niet zo snel’ of ‘ja maar ik ben geen racist.’ Het leidt eigenlijk alleen maar af van het daadwerkelijke punt, namelijk dat Zwarte Piet veranderd moet worden.
Hans Nijenhuis geeft een oplossing; ‘Het moet geleidelijk gaan, misschien dat we het elk jaar een beetje veranderen, en dan na zo’n tien jaar..’ Als je het ermee eens bent dat Zwarte Piet racistisch is, dan verander je dat, en weiger je dat, dan sta je niet voor een traditionele Zwarte Piet. Zo simpel is het. In plaats daarvan kiezen de mannen een soort slappe; ‘Ja… oké… maar… misschien… bijna…’ allemaal om op TV niet over te komen als een racistische zak, maar ook die arme mensen “uit de regio” de hand boven het hoofd te houden. Als je weet dat iets racistisch is, waarom vraag je dan van de slachtoffers van dat racisme om andermans intolerantie te accepteren? Weet jij stiekem dat het een racistisch fenomeen is, maar wil je je PVV-volgers niet verliezen?
Ik wil de twee mannen aan tafel er ook op wijzen, dat het feit dat anti-Zwarte Piet betogers nu zoveel ruimte krijgen niet komt doordat ze elk jaar lief vroegen of het ‘aub allemaal wat minder racistisch kan’. We zijn door diezelfde ‘drammende toon’ op een punt gekomen waar een AD-journalist zegt ‘oké, we ruilen die oorringen en lippen in voor geen demonstraties.’ We zijn door die ‘drammende toon’ op een punt gekomen waar 200 mensen met een shirtje worden gefotografeerd, hetzelfde shirtje waarvoor Quinsy Gario en Jerry Afriyie zes jaar geleden door de politie naar de grond werden getackeld. We zijn op dit punt gekomen, dat een Thomas ‘Nederland Is Mijn Vaderland’ van Elst nota bene suggesties meent te moeten geven over hoe ze verandering kunnen bewerkstelligen. Wij zijn stukje bij beetje die status quo aan het veranderen, zodat het nu het zelfs hip is om tegen Zwarte Piet te zijn.
En dat is niet omdat de rest van Nederland zo lief en tolerant is, omdat de (vaak) witte voorstander van Zwarte Piet ons deze dienst wil doen en zo empathisch is. Wij zien ook wel dat de impact van het woord van een wit persoon (Arjen Lubach, Sunny Bergman), groter is dan die van een persoon van kleur (Jerry Afriyie, Quinsy Gario, Anousha Nzume), met alle respect naar die witte mensen die wel hun bek opentrekken: dit is geen liefdadigheid van de meerderheid, deze vooruitgang is afgedwongen. Hij is afgedwongen door tal van demonstranten die in elke grote stad bij een simpele uiting van hun mening door de politie als terroristen zijn behandeld. Het is afgedwongen door Sylvana Simons die elke keer wanneer ze haar mening uit, haar eigen veiligheid op het spel zet. Hij is afgedwongen door ook onze witte Nederlanders zoals Sunny Bergman die zichzelf zwart schminkte en als Zwarte Piet rondhuppelde in Londen om jullie allemaal wakker te schudden. Nu zijn er in meerdere grote steden andere versies van Zwarte Piet opgedoken, niet door gefluister, maar door hard geschreeuw. Dus nee, Meneer Nijenhuis en van Elst, we gaan niet nog tien jaar wachten.
Zaïre Krieger is een Internationaal & Europees Recht studente met een passie voor mensenrechten. Deze duizendpoot deelt In de vorm van columns, films en speeches haar hersenspinsels (#zairedenkthardopna) in de hoop de wereld een beetje beter te maken.