Als ik vanuit de gure wind Vereniging Ons Suriname binnenstap, omarmt mij een gevoel van vertrouwen. Niet alleen omdat de mevrouw achter de kassa een nicht van mij blijkt te zijn (als Surinaamse had ik wel verwacht dat ik één of twee familieleden tegen zou komen), maar ook omdat er een gevoel van saamhorigheid en hoop in de lucht hangt. Als ik een mevrouw vraag of ze al weet op wie ze gaat stemmen, zegt ze dat ze normaal nooit stemt. “Normaliter maakte het ze niet uit wat wij vonden, tot Sylvana kwam”, zegt ze terwijl ze stilletjes mijn portemonnee wegduwt en mijn thee voor me afrekent alsof ze me al jaren kent. “Ze steekt haar nek voor ons uit, ik denk nu dat ik wel ga stemmen!”
DOOR ZAÏRE KRIEGER
Beeldcredit: New Urban Collective
The Black Vote wordt georganiseerd door New Urban Collective. Het is een debat tussen verschillende zwarte leden van gevestigde en nieuwere partijen; Sylvana Simons van BIJ1, Simion Blom van Groenlinks, Nenita La Rose van de PvdA, Raymond Pinas van DENK, Carla Kabamba van U-buntu Connected Front en Efraim Hart van de ChristenUnie. Mitchell Esajas en Simone Zeefuik, hosts van de avond, leggen uit waarom The Black Vote zo belangrijk is; mensen van kleur hebben de laagste opkomst van alle groepen in Nederland. Surinaamse-Nederlanders hebben met 26% daar weer de laagste opkomst van. “Als we allemaal zouden stemmen, zouden we tien zetels kunnen hebben”, benadrukken Esajas en Zeefuik.
“Als we allemaal zouden stemmen, zouden we tien zetels kunnen hebben.”
De zwarte bevolking is duidelijk structureel teleurgesteld geweest door de gevestigde politiek. Vervolgens zijn we wantrouwend geworden, met desinteresse en structureel lage opkomst als gevolg. De ‘bezorgde burger’ om wie gestreden wordt op het landelijke speelveld lijkt een slachtofferrol tegenover de zwarte kiezer, die het station van ‘bezorgd’ allang is gepasseerd. En terecht. Waarom bezorgd zijn over een land wat zich nooit zorgen heeft gemaakt om jou? Blom van Groenlinks geeft antwoord: “Extreemrechts is aan het oprukken! Daarom moeten we iedereen mobiliseren.”
De Zwarte Lijst
Aan het einde van de avond wordt de Zwarte lijst gepresenteert. Het is een manifest wat de besproken punten uitlicht en de partijleden kunnen ondertekenen. Op de avond zelf bespreken de verschillende leden al punten waar ze nog meer speling willen hebben, bijvoorbeeld quota, en punten waar de partijen juist verder in willen gaan, zoals het reserveren van leegstaande gebouwen voor geïllegalisseerde asielzoekers. De leden hebben nog deze week om aanpassingen door te geven, daarna zal de lijst gepubliceerd worden. De leden laten zo zien zich ook na de verkiezingen in woord en daad in te zetten voor de zwarte gemeenschap.
Belangrijkste punten
Het eerste thema van het debat is gelijk gekenmerkt door wantrouwen in de huidige politiek. Een slavernijmuseum is iets wat alle kandidaten willen, maar gedachtes aan hoe het Nationaal Instituut Nederlands Slavernijverleden en erfenis (NiNSee) in het verleden zijn financiering is kwijtgeraakt, raken een gevoelige snaar. “Het laatste wat ik wil, is dat zo’n museum wordt weggestopt ergens in de Bijlmer”, merkt een mevrouw op in het publiek. "Waarom kan het geen deel worden van het Rijksmuseum? Een aparte vleugel?"
Blom van Groenlinks lijkt het beter als er een apart gebouw voor komt. “We willen niet onder doen voor een al gevestigd instituut, wij verdienen een apart gebouw.” Simons van BIJ1 weet het wantrouwen van het publiek om te draaien naar daadkracht: “We moeten niet blijven hangen in dat gevoel van ‘als het maar mag’, dat museum komt er gewoon. Waarom is er niet zoveel tegenstand als het gaat over een museum over de Holland-Amerika lijn?” Bij dit eerste thema wordt mij al duidelijk waarom Simons zoveel losmaakt bij mensen, zij vraagt niet, zij eist.
Ook in het tweede thema, Dekolonisatie van het onderwijs, is er wantrouwen. “We hebben een wethouder gehad die het onderwijs wilde dekoloniseren, Hennah van Buyne van de PvdA, die moest toen door ophef aftreden,” waarschuwt Pinas van DENK. Het debat over dekolonisatie wordt gehijacked door een quota discussie, omdat dat eigenlijk het enige is waar de partijen het niet over eens zijn. Efraim Hart van ChristenUnie zegt over quota: “Het is symptoombestrijding, maar we zijn het er niet per se mee eens of oneens.” Jammer genoeg wil het publiek een krachtiger geluid horen. Dit soort evenementen laat zien wat een luide stem zwarte kiezers hebben als de microfoon aan ze gegeven wordt; van alle kanten vult het publiek aan met suggesties. “Wat als jullie allemaal, met zijn zessen, op de markt gaan staan? Dan kunnen jullie echt mensen overhalen om te gaan stemmen.” Het debat lijkt minder een debat en meer een vergadering over hoe die tien zetels behaald kunnen worden.
Gevestigd of nieuw?
Als sterkste uit dit debat komen de twee vrouwen, Kabamba van U-buntu Connected Front en Simons van BIJ1. Beide dragen zij een betoog van intersectionaliteit uit. Ook al heet dit evenement The Black Vote vrouwen, continent- en diaspora-Afrikanen, moslims en vluchtelingen passeren ook de revue. Zwarte kiezers begrijpen dat minderheden verbonden zijn en die intersectionaliteit lijkt hier vanzelfsprekender dan bij welk feministisch evenement dan ook.
“Dit soort evenementen laat zien wat een luide stem zwarte kiezers hebben als de microfoon aan ze gegeven wordt.”
De kracht van Kabamba wordt duidelijk in het gesprek over het dekoloniseren van straatnamen. “Ze zeiden tegen mij ‘jouw generatie gaat geen racisme kennen, jouw generatie gaat het doen’ en dat zeggen we nu weer tegen de jongeren, niet doorhebbende dat elke oude racist, een jongere racist opvoedt.” Als ik luister naar Kabamba, van een nieuwe partij, en naar bijvoorbeeld Nenita La Rose, van de PvdA, wordt bij mij hetzelfde probleem duidelijk als bij het debat over het slavernijmuseum. Wil de kiezer een ‘vleugel’ zijn van een gevestigd gebouw of een apart, nieuw geluid?
Als laatste spreekt bijna elke kandidaat het publiek toe om te gaan stemmen, het lijkt bijna een verwijt. Het publiek steekt de hand in eigen boezem en vraagt om uitleg hoe er gestemd, en gemachtigd, kan worden. Als er gemachtigd wordt, beloven mensen op zwarte leden van verschillende partijen te stemmen. Als ik de mevrouw die mijn thee betaalde, vraag op wie ze gaat stemmen zegt ze dat ze het nu niet meer weet. “Ik vind die mevrouw van U-buntu ook wel sterk hoor, misschien dat ik wel op haar stem. Ik vind Sylvana ook wel goed hoor!” Ze twijfelt even stilletjes, maar dan glinsteren haar ogen. “Wow, ik heb nu keuze! Wat een luxe!”
Zaïre Krieger is een Internationaal & Europees Recht studente met een passie voor mensenrechten. Deze duizendpoot deelt in de vorm van columns, films en speeches haar hersenspinsels (#zairedenkthardopna) in de hoop de wereld een beetje beter te maken.